Skilnad mellom versjonar av «Høgnorsk»

Frå Mållekken
Hopp til navigering Hopp til søk
Inkje endringssamandrag
s Høgnorsk» flutt til «Høgnorsk»)
 
(4 mellomliggjande versjonar av 2 brukarar er ikkje viste)
Line 6: Line 6:


Skilmerki på høgnorsk er:
Skilmerki på høgnorsk er:
* systematiske skrivemåtar etter Aasens [[typeformer]]
* systematiske skrivemåtar etter Aasens [[typeform]]er
* bruk av norskt ordtilfang, få lånord frå [[norskdansk]] skrifttradisjon
* bruk av norskt ordtilfang, få lånord frå [[norskdansk]] skrifttradisjon
* norsk segjemåte  
* norsk segjemåte  
* open for nyord av norskt målto
* open for [[nyord]] av norskt målto


===Stykke um høgnorskumgripet===
===Stykke um høgnorskumgripet===
Line 16: Line 16:
*[http://www.ivaraasen.no/bokstova.php?bok=kva_er_hognorsk.html Kva er høgnorsk?] av Sergej Alexander Munkvold (2005)
*[http://www.ivaraasen.no/bokstova.php?bok=kva_er_hognorsk.html Kva er høgnorsk?] av Sergej Alexander Munkvold (2005)
*[http://www.hognorsk.no/norskt/kva-er-hognorsk.html Kva er høgnorsk?] frå Høgnorskringen 2005
*[http://www.hognorsk.no/norskt/kva-er-hognorsk.html Kva er høgnorsk?] frå Høgnorskringen 2005
== Ljodverk ==
{| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
|+Sjølvljodane i gamalnorsk
! rowspan=3 |  
! colspan=4 | lange
! colspan=4 | stutte
|-
| colspan=2 | fremre
| colspan=2 | attare
| colspan=2 | fremre
| colspan=2 | attare
|-
| urunda
| runda
| urunda
| runda
| urunda
| runda
| urunda
| runda
|-
! align=left | trong
| /i:/
| /y:/
| colspan=1 |  
| /u:/
| /i/
| /y/
| colspan=1 |  
| /u/
|-
! align=left | halvtrong
| /e:/
| /ø:/
| colspan=1 |  
| /o:/
| /e/
| /ø/
| colspan=1 |  
| /o/
|-
! align=left | open
| /æ:/
| colspan=1 |  
| colspan=1 |  
| /ɔ:/
| colspan=1 |  
| colspan=1 |  
| /a/
| /ɔ/
|}
{| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
|+Sjølvljodane i høgnorsk
! rowspan=3 |  
! colspan=4 | lange
! colspan=4 | stutte
|-
| colspan=2 | fremre
| colspan=2 | attare
| colspan=2 | fremre
| colspan=2 | attare
|-
| urunda
| runda
| urunda
| runda
| urunda
| runda
| urunda
| runda
|-
! align=left | trong
| /i:/
| /y:/
| colspan=1 |  
| /u:/
| /i/
| /y/
| colspan=1 |  
| /u/
|-
! align=left | halvtrong
| /e:/
| /ø:/
| colspan=1 |  
| /o:/
| /e/
| /ø/
| colspan=1 |  
| /o/
|-
! align=left | halvopen
| /è:/
| ?
| colspan=1 |  
| /ò:/
| /è/
| ?
| colspan=1 |  
| /ò/
|-
! align=left | open
| /æ:/
| colspan=1 |  
| colspan=1 |  
| /ɔ:/
| colspan=1 |  
| colspan=1 |  
| /a/
| /ɔ/
|}

Siste versjonen frå 31. januar 2011 kl. 23:51

Høgnorsk, klassisk nynorsk, landsmål, norsk – kjært mål hev mange namn.

Etter umgripsfestingi i uppslagsverket Norsk Allkunnebok (1948) er høgnorsk ei nemning for «mynstergildt nynorsk skriftmål på Ivar Aasens grunnlag» (Per Thorson), ei tyding som vart bruka alt tidleg på 1900-talet.

Høgnorsken som skrivegjerd kom til med verket åt Ivar Aasen, og er ikkje anna en det norske skriftmålet bygt på dei nedervde norske målføri, til skilnad frå det danske målet i Noreg. Denne skriftlege praksisen voks fram i tidi fyre målbrigdet i 1938, knytt til kjende namn som brørne Gustav Indrebø (Norsk Aarbok) og Ragnvald Indrebø (bibelumsetjingi 1938), Leiv Heggstad (Norsk grammatikk 1930), og diktarar som Aasmund Olavsson Vinje, Arne Garborg, Elias Blix, Olav Aukrust, Olav H. Hauge og mange fleire.

Skilmerki på høgnorsk er:

  • systematiske skrivemåtar etter Aasens typeformer
  • bruk av norskt ordtilfang, få lånord frå norskdansk skrifttradisjon
  • norsk segjemåte
  • open for nyord av norskt målto

Stykke um høgnorskumgripet