Skilnad mellom versjonar av «Samnorsk»
Hopp til navigering
Hopp til søk
Inkje endringssamandrag |
Inkje endringssamandrag |
||
| Line 4: | Line 4: | ||
=== [[Medljod]]verket === | === [[Medljod]]verket === | ||
*'''-d-/-d:''' ''brei'' for '''breid''', derimot stend '''raud'''; ''leia'' for '''leida''', derimot '''leidning''' | *'''-d-/-d:''' ''brei'' for '''breid''', derimot stend '''raud'''; ''leia'' for '''leida''', derimot '''leidning''' | ||
*'''-gj-:''' ''seia'', ''seier'' for '''segja''', '''segjer''', mot '''sagde''', '''sagt'''; ''bøya'' for '''bøygja''', derimot '''bøygning''' | *'''-gj-/-g:''' ''seia'', ''seier'' for '''segja''', '''segjer''', mot '''sagde''', '''sagt'''; ''bøya'' for '''bøygja''', derimot '''bøygning'''; ''tjue'' for '''tjuge''', derimot '''tjug''' | ||
*'''-mb:''' ''lam'' for '''lamb''', derimot stend '''dramb''' | *'''-mb:''' ''lam'' for '''lamb''', derimot stend '''dramb''' | ||
| Line 15: | Line 15: | ||
*''alvor'' for '''ålvor''' – fyrelekken i norsk er ''ål-'' eller ''all-'', ikkje «al-»: ålmenning, allkunnig | *''alvor'' for '''ålvor''' – fyrelekken i norsk er ''ål-'' eller ''all-'', ikkje «al-»: ålmenning, allkunnig | ||
*''ansvar'' for '''andsvar''' – fyrelekken i norsk er ''and-'', ikkje «an-»: andføtes, andbakkes | *''ansvar'' for '''andsvar''' – fyrelekken i norsk er ''and-'', ikkje «an-»: andføtes, andbakkes | ||
== Døme på avnorsking == | |||
*''a'' for '''å''': ''fare'', ''plage'' for '''fåre''', '''plåga''' | |||
Versjonen frå 20. desember 2008 kl. 17:39
Samnorsk er ein målideologi som gjeng ut på at norsk og norskdansk skal samlast i eitt blandingsmål. Serleg med målbrigdet i 1938 vart denne ideologien rådande i offisiell nynorsk, og endå samnorsken vart avskriven som offisiell målpolitikk sist på 1900-talet, heng systembroti frå denne tidi enno att i den rettskrivingi. Dette er dei mest synlege skilmerki millom høgnorsk og statsnynorsk, endå ordfanget i grunnen hev meir å segja.
Døme på skjepla måldrag
Medljodverket
- -d-/-d: brei for breid, derimot stend raud; leia for leida, derimot leidning
- -gj-/-g: seia, seier for segja, segjer, mot sagde, sagt; bøya for bøygja, derimot bøygning; tjue for tjuge, derimot tjug
- -mb: lam for lamb, derimot stend dramb
Sjølvljodverket
- i: bel for bìl og leva for lìva, derimot stend til, skip, skipa
- y: spørja for spyrja, derimot stend byrja
Døme på skjepla einskildord
- alvor for ålvor – fyrelekken i norsk er ål- eller all-, ikkje «al-»: ålmenning, allkunnig
- ansvar for andsvar – fyrelekken i norsk er and-, ikkje «an-»: andføtes, andbakkes
Døme på avnorsking
- a for å: fare, plage for fåre, plåga