Skilnad mellom versjonar av «Samnorsk»
Hopp til navigering
Hopp til søk
Inkje endringssamandrag |
Inkje endringssamandrag |
||
Line 15: | Line 15: | ||
*''alvor'' for '''ålvor''' – fyrelekken i norsk er ''ål-'' eller ''all-'', ikkje «al-»: ålmenning, allkunnig | *''alvor'' for '''ålvor''' – fyrelekken i norsk er ''ål-'' eller ''all-'', ikkje «al-»: ålmenning, allkunnig | ||
*''ansvar'' for '''andsvar''' – fyrelekken i norsk er ''and-'', ikkje «an-»: andføtes, andbakkes | *''ansvar'' for '''andsvar''' – fyrelekken i norsk er ''and-'', ikkje «an-»: andføtes, andbakkes | ||
== Døme på samanskjepling == | |||
*''leie'' og ''leie'' for (eit) '''lægje''' og (ei) '''leida''' | |||
*''teie'' og ''teie'' for (å) '''tegja''' og (å) '''tæja''' | |||
== Døme på avnorsking == | == Døme på avnorsking == |
Versjonen frå 5. januar 2009 kl. 17:18
Samnorsk er ein målideologi som gjeng ut på at norsk og norskdansk skal samlast i eitt blandingsmål. Serleg med målbrigdet i 1938 vart denne ideologien rådande i offisiell nynorsk, og endå samnorsken vart avskriven som offisiell målpolitikk sist på 1900-talet, heng systembroti frå denne tidi enno att i den rettskrivingi. Dette er dei mest synlege skilmerki millom høgnorsk og statsnynorsk, endå ordfanget i grunnen hev meir å segja.
Døme på skjepla måldrag
Medljodverket
- -d-/-d: brei for breid, derimot stend raud; leia for leida, derimot leidning
- -gj-/-g: seia, seier for segja, segjer, mot sagde, sagt; bøya for bøygja, derimot bøygning; tjue for tjuge, derimot tjug
- -mb: lam for lamb, derimot stend dramb
Sjølvljodverket
- i: bel for bìl og leva for lìva, derimot stend til, skip, skipa
- y: spørja for spyrja, derimot stend byrja
Døme på skjepla einskildord
- alvor for ålvor – fyrelekken i norsk er ål- eller all-, ikkje «al-»: ålmenning, allkunnig
- ansvar for andsvar – fyrelekken i norsk er and-, ikkje «an-»: andføtes, andbakkes
Døme på samanskjepling
- leie og leie for (eit) lægje og (ei) leida
- teie og teie for (å) tegja og (å) tæja
Døme på avnorsking
- a for å: fare, plage for fåre, plåga
Døme på rang grammatikk
- «eit vitug framlegg» for «eit vitugt framlegg»