Uppnorskingsordlista

Lista med avløysarar for ord fyrst og fremst av latinskt, romanskt og engelskt upphav, internasjonale lånord dei kallar. Ein kann nytta slike ord i høgnorsk, men for skuld stilen bør ein vera varsam med kor mange av deim og kor ofte ein nyttar deim. Avløysarar eller umsetjingar for norskdanske ord (bokmålsord) finn du i ei eigi norskdansk-høgnorsk ordlista. Avløysarord for engelske dataord finn du i ei eigi dataordlista.

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Æ Ø Å

A

• assosiativ (tanke)sambindande
• assosiere sambinda, knyta saman/til

B

• balanse jamvekt – balansert jamvektig
• basere tyfta
• basis tuft
• biograf livsskildrar – biografi livsskildring – biografisk livsskildrande

C

• catering matstell(ing) – caterer matstellar

D

• direkte beinveges, bein(t)

E

• effekt verknad
• eksempel døme
• eksemplar næme (bok-)
• eventuell mogeleg – Siste sak: eventuelt Siste sak: ymist – eventuelt (medord) i anna fall, i tilfelle

F

• feedback att(er)tòla, attermelding
• funksjon verkende
• funksjonalitet verkan (eit)

I

• indikator visar, mælar, varslar; teikn
• indirekte umveges
• inkonsekvent fylgjerang, ugjenomførd
• interessant forvitneleg – interesse: forvitna, forvitenskap, forvitnad, ans; interessert: forviten, ansug; være interessert: (au) forvitnast, ansa
• intervju spurdage, utspyrjing – intervjue spyrja ut, spyrjast med

K

• klima vêrlag
• konsekvent fylgjerett, gjenomførd
• koordinere samordna
• kopi avrìt – kopiere rìta (skriva, teikna) av

L

• logisk tankerett

M

• median midlung
• multi- mang- – multifunksjon(alitet) mangverkan

O

• optimisme bjartsyn optimistisk bjartsynt

P

• periode bìl
• perspektiv syn, utsyn, synsleite
• pessimisme svartsyn pessimistisk svartsynt
• pisk svipa
• plakat uppslag
• plante vokster
• potensiale moge (ò) – potensiell mogeleg
• praktisk hendig, lettvinn
• presentere leggja fram
• problem vande, vandemål, spursmål, sak, uppgåva osb. – problematisk vand, vanskeleg – uproblematisk vandelaus, uvand

R

• realistisk røyndelik (utsjånad)
• realitet røynd
• redusere minska
• reell røynleg
• referat upprìt
• relevant saksvarande
• resultat fylgja, utkoma

S

• situasjon stoda
• spesiell serleg, viss, serskild, ser-

U

• u- (sjå hovudordi au)
• ulogisk tankerang
• upraktisk uhendig, tungvinn

V

• variabel ymis, ymsen, ymsut, ymsande; (namnord:) ymsan (matematikk)
• variant avbrigde
• variasjon ymsing, ymisleik
• variere ymsa
• variert mangslungen, ymis(leg)
• versjon utgåva