Skilnad mellom versjonar av «Ljodlæra»

Frå Mållekken
Hopp til navigering Hopp til søk
sInkje endringssamandrag
sInkje endringssamandrag
Line 26: Line 26:
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" | n
| colspan="2" | n
| colspan="2" | <font color="orange">ɳ</font>
| colspan="2" | <font color="red">ɳ</font>
| colspan="2" | <font color="blue">ɲ</font>
| colspan="2" | <font color="blue">ɲ</font>
| colspan="2" | ŋ
| colspan="2" | ŋ
Line 38: Line 38:
| t
| t
| d
| d
| <font color="orange">ʈ</font>
| <font color="red">ʈ</font>
| <font color="orange">ɖ</font>
| <font color="red">ɖ</font>
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| k
| k
Line 86: Line 86:
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" | r,ɾ
| colspan="2" | r,ɾ
| colspan="2" | <font color="orange">ɽ</font>
| colspan="2" | <font color="red">ɽ</font>
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
Line 92: Line 92:
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|}  
|}  
::'''Tavla''': Medljod i norskt mål. Austlege ljod i <font color="orange">raudgult</font>, vestlege i <font color="green">grønt</font>, nordlege i <font color="blue">blått</font>. Ljod som berre kjem fyre i visse stodor, ikkje som [[skilljod]], stend i (klombrer). Målførelege eller alderdomlege ljod er i <font color="grey">grått</font>.
::'''Tavla''': Medljod i norskt mål. Austlege ljod i <font color="red">raudt</font>, vestlege i <font color="green">grønt</font>, nordlege i <font color="blue">blått</font>. Ljod som berre kjem fyre i visse stodor, ikkje som [[skilljod]], stend i (klombrer). Målførelege eller alderdomlege ljod er i <font color="grey">grått</font>.

Versjonen frå 19. mai 2009 kl. 20:12

Ljodlæra åt eit mål tek fyre seg korleis ljodi i målet vert uttala (fonetikk) og kva verkan dei hev (fonologi eller fonemikk). Med i dette bilætet høyrer au tyngd og tone.

Dessutan tek den sogelege ljodlæra fyre seg korleis ljodi hev skift gjenom tidene.

Høgnorsk ljodlæra

Dagnært høgnorskt talemål byggjer på ljodi i dei nedervde norske målføri og vert difor frambore på ulik vis alt etter landslùten talaren er frå eller soknar til.

Sjølvljod

Medljod

Tvilippe- Tannlippe- Tann- Gome- Tungerygg- Tungerot- Uv- Barke-
Naseljod m n ɳ ɲ ŋ
Lukeljod p b t d ʈ ɖ k g
Affrikat ɟʝ
Kvisleljod f s ʃ ç ʝ h (ɦ)
Tæpeljod ʋ l ɭ j ɣ ʁ
Rulleljod eller flapp r,ɾ ɽ
Tavla: Medljod i norskt mål. Austlege ljod i raudt, vestlege i grønt, nordlege i blått. Ljod som berre kjem fyre i visse stodor, ikkje som skilljod, stend i (klombrer). Målførelege eller alderdomlege ljod er i grått.