Skilnad mellom versjonar av «Høgnorsk»

Frå Mållekken
Hopp til navigering Hopp til søk
(lenk)
Inkje endringssamandrag
Line 3: Line 3:
Etter umgripsfestingi i uppslagsverket [[Norsk Allkunnebok]] (1948) er høgnorsk ei nemning for «mynstergildt nynorsk skriftmål på Ivar Aasens grunnlag» (Per Thorson), ei tyding som vart bruka alt tidleg på 1900-talet.
Etter umgripsfestingi i uppslagsverket [[Norsk Allkunnebok]] (1948) er høgnorsk ei nemning for «mynstergildt nynorsk skriftmål på Ivar Aasens grunnlag» (Per Thorson), ei tyding som vart bruka alt tidleg på 1900-talet.


Høgnorsken er ein skriftleg praksis som voks fram fyre målbrigdet i 1938, knytt til kjende namn som brørne [[Gustav Indrebø]] (Norsk Aarbok 1920-39 (frå 1930)) og [[Ragnvald Indrebø]] (bibelumsetjing frå 1938), [[Leiv Heggstad]] (Norsk grammatikk fyrsteutg. 1930), og diktarar som [[Arne Garborg]], [[Elias Blix]], [[Olav Aukrust]], [[Olav H. Hauge]].
Høgnorsken som skrivegjerd kom til med verket åt [[Ivar Aasen]], og er ikkje anna en det norske skriftmålet bygt på dei nedervde norske [[Høgnorsken og målføri|målføri]], til skilnad frå det danske målet i Noreg. Denne skriftlege praksisen voks fram i tidi fyre målbrigdet i 1938, knytt til kjende namn som brørne [[Gustav Indrebø]] ([[Norsk Årbok|Norsk Aarbok]]) og [[Ragnvald Indrebø]] (bibelumsetjingi 1938), [[Leiv Heggstad]] (Norsk grammatikk 1930), og diktarar som [[Aasmund Olavsson Vinje]], [[Arne Garborg]], [[Elias Blix]], [[Olav Aukrust]], [[Olav H. Hauge]] og mange fleire.


Skilmerki på høgnorsk er:
* systematiske skrivemåtar etter Aasens [[typeformer]]
* bruk av norskt ordtilfang, få lånord frå [[norskdansk]] skrifttradisjon
* norsk segjemåte
* open for nyord av norskt målto


*[http://www.ivaraasen.no/hognorsk.html Um ordet høgnorsk] av [[Jostein Krokvik]] (1995)
===Stykke um høgnorskumgripet===
*[http://www.ivaraasen.no/hognorsk.html Ordet høgnorsk] av [[Jostein Krokvik]] (1995)
*[http://www.ivaraasen.no/bokstova.php?bok=hm.html Høgnorsk målreising] av [[Jostein Krokvik]] (1997)
*[http://www.ivaraasen.no/bokstova.php?bok=hm.html Høgnorsk målreising] av [[Jostein Krokvik]] (1997)
*[http://www.ivaraasen.no/bokstova.php?bok=kva_er_hognorsk.html Kva er høgnorsk?] av Sergej Alexander Munkvold (2005)
*[http://www.ivaraasen.no/bokstova.php?bok=kva_er_hognorsk.html Kva er høgnorsk?] av Sergej Alexander Munkvold (2005)
*[http://www.hognorsk.no/norskt/kva-er-hognorsk.html Kva er høgnorsk?] frå Høgnorskringen 2005
*[http://www.hognorsk.no/norskt/kva-er-hognorsk.html Kva er høgnorsk?] frå Høgnorskringen 2005

Versjonen frå 14. juli 2007 kl. 15:13

Høgnorsk, klassisk nynorsk, landsmål, norsk – kjært mål hev mange namn.

Etter umgripsfestingi i uppslagsverket Norsk Allkunnebok (1948) er høgnorsk ei nemning for «mynstergildt nynorsk skriftmål på Ivar Aasens grunnlag» (Per Thorson), ei tyding som vart bruka alt tidleg på 1900-talet.

Høgnorsken som skrivegjerd kom til med verket åt Ivar Aasen, og er ikkje anna en det norske skriftmålet bygt på dei nedervde norske målføri, til skilnad frå det danske målet i Noreg. Denne skriftlege praksisen voks fram i tidi fyre målbrigdet i 1938, knytt til kjende namn som brørne Gustav Indrebø (Norsk Aarbok) og Ragnvald Indrebø (bibelumsetjingi 1938), Leiv Heggstad (Norsk grammatikk 1930), og diktarar som Aasmund Olavsson Vinje, Arne Garborg, Elias Blix, Olav Aukrust, Olav H. Hauge og mange fleire.

Skilmerki på høgnorsk er:

  • systematiske skrivemåtar etter Aasens typeformer
  • bruk av norskt ordtilfang, få lånord frå norskdansk skrifttradisjon
  • norsk segjemåte
  • open for nyord av norskt målto

Stykke um høgnorskumgripet