Skilnad mellom versjonar av «Ljodlæra»

Frå Mållekken
Hopp til navigering Hopp til søk
Line 40: Line 40:
| <font color="red">ʈ</font><br><font color="red">(ʈʰ)</font>
| <font color="red">ʈ</font><br><font color="red">(ʈʰ)</font>
| <font color="red">ɖ</font>
| <font color="red">ɖ</font>
| colspan="2" |
| <font color="blue">tʲ</font>
| <font color="blue">dʲ</font>
| k<br>(kʰ)
| k<br>(kʰ)
| g
| g
Line 57: Line 58:
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|- align=center
|- align=center
! style="background:#f2f2f2" | [[Kvisleljod]]
! style="background:#f2f2f2" | [[Kvisleljod|Kvisle]]- og [[gnikeljod]]
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| f
| f
Line 77: Line 78:
| colspan="2" | l
| colspan="2" | l
| colspan="2" | <font color="red">ɭ</font>
| colspan="2" | <font color="red">ɭ</font>
| colspan="2" | j
| colspan="2" | <font color="blue">ʎ</font>, j
| colspan="2" | <font color="grey">ɣ</font>
| colspan="2" | <font color="grey">ɣ</font>
| colspan="2" | <font color="green">ʁ</font>
| colspan="2" | <font color="green">ʁ</font>

Versjonen frå 20. mai 2009 kl. 14:36

Ljodlæra åt eit mål tek fyre seg korleis ljodi i målet vert uttala (fonetikk) og kva verkan dei hev (fonologi eller fonemikk). Med i dette bilætet høyrer au tyngd og tone.

Dessutan tek den sogelege ljodlæra fyre seg korleis ljodi hev skift gjenom tidene.

Høgnorsk ljodlæra

Dagnært høgnorskt talemål byggjer på ljodi i dei nedervde norske målføri og vert difor frambore på ulik vis alt etter landslùten talaren er frå eller soknar til.

Sjølvljod

Medljod

Tvilippe- Tannlippe- Tann- Gome- Tungerygg- Tungerot- Uv- Barke-
Naseljod m (ɱ) n ɳ ɲ ŋ
Stengeljod p
(pʰ)
b t
(tʰ)
d ʈ
(ʈʰ)
ɖ k
(kʰ)
g
Loseljod ɟʝ
Kvisle- og gnikeljod f s ð ʃ ç ʝ h (ɦ)
Næmeljod ʋ l ɭ ʎ, j ɣ ʁ
Rulleljod eller flapp r,ɾ ɽ
Tavla: Medljod i norskt mål. Austlege ljod i raudt, vestlege i grønt, nordlege i blått. Avbrigdeljod i (klombrer). Målførelege eller alderdomlege ljod i grått.