Nyord
Nyord er nylagingar i ordfanget. Det var ein fyrste gong med alle ord, må vita, so nemningi gjeld helst ord som er etter måten nye, og som ikkje hev breidt seg ut til ålmenn kjennskap – det siste gjeld no mange gamle ord og fagord au.
Høgnorsken er eit lagsamt mål på den visi at han er open for å laga nyord av måltoet sitt. Når ein lagar nye ord med fyre- og etterfeste og ljodskifte, heiter det ordavleiding. Andre vanlege måtar å laga nye ord på på norsk er ved samansetjing og ved å gjeva gamle ord nye (vidga) tydingar.
Døme på høgnorske nyord
- avlistes når ein svarar avsendaren på eit listeinnlegg utan å senda til netpostlista.
- brukende dataprogram
- netpost epost
- sprengnad eksplosjon
- umb «um og berre um» – eit matematiskt stutt-umgrìp, jf. engelsk iff «if and only if» og bokmål hviss «hvis og bare hvis». Ordet um vart skrive umb i eldre gamalnorsk.
- verkan funksjonalitet
- verkende funksjon
- vevflata upplegg som nyttar Veven til brukarflata. Døme: Mållekken hev vevflata
Framlegg til nyord
Desse nyordi er framlegg frå einskildfolk i ymse høgnorske netsamfund. Dei er einast til å kveikja hugskot.
- atterglytt det å sjå attende, «flashback»
- bordtelja stasjonær telja
- bòshevd, bòstad kompost
- eimar e-sigarett («vape»), (å) eima «røykja» e-sigarett
- fysebite noko godt attåt maten, dessert
- høyresending podkast
- knøtta atom
- kornvalsk kornisk, etter valsk ‘kymrisk, vallendsk’
- lodning folk som klæder seg ut som dyr, «furry»
- log (mynte-, ingefær-) «te» utan blad frå teurti
- lygnsegn (lygnlysing osb.) propaganda
- nøring yrke, det å livberga seg, «næring»
- rødefall vokativ
- skamhugnad noko ein hev dragnad mot, men skjemmest for det.
- spileskjerm persienne. Sponskjerm finst alt, men spon er noko anna en spilar.
- straumrakar barbérmaskin
- tvimåla tosproglig